Trước sự tác động của mặt trái kinh tế thị trường hiện nay cùng với sự thiếu rèn luyện, phấn đấu của cán bộ, đảng viên, vì thế, một trong những hậu quả nghiêm trọng nhất là việc bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa làm xoáy mòn lòng tin của Nhân dân vào Đảng, một trong những nguy cơ của một đảng cầm quyền.
Trường Chính trị Bến Tre, trong quá trình xây dựng và hoàn thiện các tiêu chí trường chính trị chuẩn, ngoài việc nâng cao trình độ, năng lực cho đội ngũ giảng viên thì việc tăng cường tuyên truyền, giáo dục về văn hóa liêm chính, xây dựng ý thức thực hành đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là việc làm hết sức cần thiết.
1. Tìm hiểu về văn hóa liêm chính, đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ.
1.1. Tìm hiểu về văn hóa liêm chính
Xây dựng văn hóa liêm chính là một trong những nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm trong xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đặc biệt là trong công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực hiện nay. Văn hóa liêm chính là nền tảng để xây dựng ý thức và thực hành liêm chính của cán bộ, đảng viên trong Đảng và hệ thống chính trị.
Liêm chính là giá trị nền tảng của đạo đức nói chung nhất là đạo đức công vụ. Liêm “là trong sạch, không tham lam”, “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân”, “không xâm phạm một đồng xu, hạt thóc của nhà nước, của nhân dân”, “không tham địa vị. Không tham tiền tài. Không tham sung sướng. Không ham người khác tâng bốc mình”.
Chính “nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn”. Liêm chính là giá trị đạo đức cơ bản, là nguyên tắc, thước đo, chuẩn mực đối với người cán bộ, đảng viên trong công tác cũng như trong cuộc sống thường ngày dựa trên sự tuân thủ đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ, đạo đức cá nhân. Liêm chính của người cán bộ, đảng viên biểu hiện “vừa là người lãnh đạo, vừa là người đày tớ thật trung thành của nhân dân; vừa hồng, vừa chuyên, Hết lòng hết sức phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân”.
Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh yêu cầu đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức phải “rèn luyện đức tính liêm khiết, xây dựng văn hóa tiết kiệm, không tham nhũng, lãng phí”, “tiếp tục xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa kiến tạo phát triển, liêm chính, hành động; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, tạo đột phá trong cải cách hành chính”. Yêu cầu liêm chính và xây dựng văn hóa liêm chính được Đảng đặt ra khi nhấn mạnh cần xây dựng Đảng về đạo đức trong bối cảnh cuộc đấu tranh xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực đang được quyết liệt đẩy mạnh.
Công việc xây dựng Đảng bắt đầu từ xây dựng đội ngũ cán bộ. Xây dựng và chỉnh đốn đội ngũ cán bộ phải bắt đầu từ xây dựng nền tảng đạo đức. Xây dựng nền tảng đạo đức phải đi từ sự liêm chính. Liêm chính không chỉ là đạo đức của cá nhân, của xã hội mà còn là đạo đức của Đảng, phản ánh trí tuệ, văn hóa của Đảng, bảo đảm bản chất tốt đẹp của Đảng. Có liêm chính thì Đảng trong sạch, vững mạnh, Đảng sẽ “là đạo đức, là văn minh”.
Mỗi cán bộ liêm chính sẽ góp phần tạo nên đội ngũ liêm chính, hệ thống liêm chính. Việc xây dựng văn hóa liêm chính, chú trọng rèn luyện, tu dưỡng đạo đức, lương tâm và danh dự cho mỗi cán bộ, đảng viên đòi hỏi những giải pháp căn cơ, lâu dài. Đây chính là gốc rễ, nền tảng để xây dựng Đảng và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện.
Xây dựng văn hóa liêm chính cho các cán bộ, đảng viên bao gồm hai mặt tác động biện chứng với nhau: Chủ quan - các nhân tố tự thân và khách quan - các điều kiện môi trường và cơ chế công tác. Sự tự rèn luyện đạo đức và bản lĩnh của mỗi cá nhân để không “bất liêm”, để “không muốn”, “không cần” tham nhũng cần được hỗ trợ bởi kỷ luật Đảng, chính sách, cơ chế, luật pháp chặt chẽ và cả môi trường làm việc và cả không khí xã hội thuận lợi để “không dám” và “không thể” tham nhũng, tiêu cực.
1.2. Tìm hiểu về đạo đức cách mạng
- Đạo đức là một hình thái ý thức xã hội, được hình thành thông qua vai trò chủ động, tự giác của con người. Do đó, việc hình thành một nền đạo đức - nền tảng tinh thần cho sự phát triển bền vững của xã hội Việt Nam trong hiện tại và tương lai, phải có định hướng, phù hợp với thực tiễn phát triển của dân tộc.
- Vai trò của đạo đức cách mạng theo Bác, đạo đức là gốc, là nền tảng tinh thần của xã hội, của người cách mạng. Đạo đức trở nên thành tố quyết định sự thành công của mọi công việc. “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân” Làm cách mạng để cải tạo xã hội cũ thành xã hội mới là một sự nghiệp rất vẻ vang, nhưng cũng là một nhiệm vụ rất nặng nề, một cuộc đấu tranh rất phức tạp, lâu dài, gian khổ. Sức có mạnh mới gánh được nặng và đi được xa. Người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang; có đạo đức cách mạng thì gặp khó khăn, gian khổ, thất bại không rụt rè, lùi bước, khi gặp thuận lợi, thành công vẫn giữ vững tinh thần gian khổ, chất phác, khiêm tốn, mới lo trước thiên hạ, vui sau thiên hạ, lo hoàn thành nhiệm vụ cho tốt chứ không kèn cựa về mặt hưởng thụ, không công thần, không quan liêu, không kiêu ngạo, không hủ hóa.
- Nội dung đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh: Một là, trung với nước, hiếu với dân. Người khẳng định: “Trung với nước, hiếu với dân, suốt đời phấn đấu hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc, vì chủ nghĩa xã hội, nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua, kẻ thù nào cũng đánh thắng”. Hai là, yêu thương con người. Bác đã viết: “Tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, đồng bào ta ai cũng có cơm ăn, áo mặc, ai cũng được học hành”. Ba là, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Theo Người, cần, kiệm, lêm, chính là tứ đức không thể thiếu được đối với mỗi con người giống như trời có bốn mùa, đất có bốn phương: Trời có bốn mùa: Xuân, Hạ, Thu, Đông; Đất có bốn phương: Đông, Tây, Nam, Bắc; Người có bốn đức: cần, kiệm, liêm, chính; Thiếu một mùa, thì không thành trời; Thiếu một phương, thì không thành đất; Thiếu một đức, thì không thành người. Bốn là, tinh thần quốc tế trong sáng. Đó là tinh thần đoàn kết quốc tế vô sản mà Bác đã nêu lên bằng một mệnh đề “bốn phương vô sản đều là anh em”, là tinh thần đoàn kết với các dân tộc bị áp bức, với nhân dân lao động các nước vì mục tiêu hòa bình, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội, là tinh thần hợp tác và hữu nghị.
- Nguyên tắc rèn luyện đạo đức cách mạng theo tư tưởng Hồ Chí Minh: Một là, nói đi đôi với làm, nêu gương về đạo đức. Người khẳng định: Nói phải đi đôi với làm và cao hơn là làm rồi mới nói, làm nhiều nói ít và thậm chí làm hết lòng, làm tận tụy mà không nói, không tự phô trương. Những người nói mà không làm hoặc nói một đằng làm một nẻo là những kẻ đạo đức giả. Hai là, xây đi đôi với chống. Xây dựng đạo đức mới, bồi dưỡng những phẩm chất tốt đẹp, nhất định phải chống những biểu hiện phi đạo đức, sai trái, xấu xa. Đó là chủ nghĩa cá nhân. Ba là, tu dưỡng, rèn luyện đạo đức suốt đời. Người khẳng định: “Đạo đức cách mạng không phải trên trời sa xuống, nó do đấu tranh, rèn luyện bền bỉ hằng ngày mà phát triển và củng cố cũng như ngọc càng mài càng sáng, vàng càng luyện càng trong”
1.3. Tìm hiểu về đạo đức công vụ
- Công vụ là một nghề, vì thế, đạo đức công vụ cũng là một dạng đạo đức nghề nghiệp, nhưng là dạng đạo đức đặc biệt, bởi vì khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình, cán bộ, công chức vừa phải đảm bảo những tiêu chí, giá trị đạo đức chung, vừa phải tuân thủ những nguyên tắc trong thi hành công vụ, bảo đảm hài hòa vừa hợp hiến, hợp pháp, hợp lý. Với cách tiếp cận như vậy, có thể quan niệm: Đạo đức công vụ là những tiêu chí, chuẩn mực đạo đức của cán bộ, công chức trong thực thi công vụ; khi thực thi công vụ, cán bộ, công chức phải tuyệt đối chấp hành.
- Để thực hành đạo đức công vụ, mỗi con người cần phải: Một là, đối với bản thân mình, không tự kiêu, tự đại. Hai là, đối với người, không nịnh hót người trên, không khinh người dưới. Thái độ phải chân thành, khiêm tốn, giúp người tiến bộ, thực hành bác ái. Ba là, đối với công việc phải để việc nước trên việc nhà.
- Quy định về đạo đức công vụ của cán bộ, công chức bao gồm nhiều nội dung khác nhau, là những chuẩn mực pháp luật về hành vi ứng xử của người cán bộ, công chức. Thứ nhất, những quy định về hành vi ứng xử của cán bộ, công chức trong mối quan hệ với Đảng và Nhà nước. Thứ hai, những quy định về hành vi ứng xử của cán bộ, công chức trong mối quan hệ với nhân dân. Thứ ba, những quy định về hành vi ứng xử của cán bộ, công chức trong mối quan hệ với đồng nghiệp. Thứ tư, những quy định về sự tự thân phấn đấu, rèn luyện của cán bộ, công chức.
2. Sự cần thiết khách quan của việc tăng cường tuyên truyền, giáo dục về văn hóa liêm chính, xây dựng ý thức thực hành đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Khắc phục hiện tượng một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” làm xoáy mòn lòng tin của nhân dân vào Đảng, một trong những nguy cơ của một đảng cầm quyền.
Từng bước hình thành, hoàn thiện và phát triển toàn diện nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa làm động lực xây dựng, bảo vệ chủ nghĩa xã hội.
Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động có văn hóa liêm chính, có ý thức thực hành đạo đức cách mạng, có đạo đức công vụ sáng ngời là biện pháp cơ bản khẳng định vị thế, vai trò của họ trong việc hết lòng, hết sức suốt đời phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, xứng đáng hơn nữa với vai trò là người lãnh đạo, người đày tớ thật trung thành của nhân dân.
Xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động Trường Chính trị Bến Tre có văn hóa liêm chính, có ý thức thực hành đạo đức cách mạng, có đạo đức công vụ nhằm góp phần từng bước hoàn thiện các tiêu chí trường chính trị chuẩn.
3. Trường Chính trị Bến Tre đối với việc tăng cường hơn nữa việc tuyên truyền, giáo dục về văn hóa liêm chính, xây dựng ý thức thực hành đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Tăng cường hơn nữa việc tuyên truyền, giáo dục về văn hóa liêm chính: Đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động Trường Chính trị Bến Tre hiện nay việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực được xem như là nhiệm vụ trung tâm nhất là đội ngũ giảng viên có tri thức lý luận và kinh nghiệm thực tiễn tốt, phương pháp truyền đạt hay, làm chủ từng tiết giảng, bài giảng đáp ứng các tiêu chí trường chính trị chuẩn
Ngoài việc có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư tưởng kiên định, nhất quán, phong cách chuẩn chạc… Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động Trường Chính trị Bến Tre trí phải luôn liêm, nghĩa là “là trong sạch, không tham lam”, “luôn luôn tôn trọng giữ gìn của công và của dân”, “không xâm phạm một đồng xu, hạt thóc của nhà nước, của nhân dân”, “không tham địa vị. Không tham tiền tài. Không tham sung sướng. Không ham người khác tâng bốc mình” trong quá trình thực hiện vị trí việc làm của bản thân mình. Tâm phải luôn chính “nghĩa là không tà, nghĩa là thẳng thắn, đứng đắn”. “Vừa là người lãnh đạo, vừa là người đày tớ thật trung thành của nhân dân” “Hết lòng, hết sức suốt đời phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân”
Nâng cao ý thức thực hành đạo đức cách mạng. Bên cạnh việc nâng cao năng lực giảng dạy, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế trong quá trình thực hiện nhiệm vụ giảng viên theo quy chế của Học viện quy định, nhằm phát triển toàn diện nhân cách con người mới xã hội chủ nghĩa thì việc nâng cao ý thức thực hành đạo đức cách mạng nhằm tạo ra đội ngũ vừa hồng vừa chuyên, đủ đức, đủ tài thực hiện tốt vai trò lãnh đạo, vai trò đày tớ thật trung thành của nhân dân.
Nghiêm túc thực hiện đạo đức công vụ. Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động Trường Chính trị Bến Tre luôn tâm đắc lời dạy của Bác: Tuân thủ pháp luật nhà nước, kỷ luật của tổ chức và giữ gìn đạo đức cách mạng. Đó là hai việc có quan hệ chặt chẽ với nhau. Đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động Trường Chính trị Bến Tre quyết tâm phấn đấu, thực hiện: Thứ nhất, phải tuyệt đối trung thành với sự nghiệp cách mạng. Thứ hai, phải có ý thức rèn luyện chuyên môn nghiệp vụ. Thứ ba, phải có mối liên hệ mật thiết với nhân dân. Thứ tư, phải dám quyết đoán, dám chịu trách nhiệm, không hoang mang khi thất bại, không kiêu ngạo khi thắng lợi. Thứ năm, phải trung thực, luôn có chí tiến thủ, luôn tự phê bình và phê bình, không thành kiến, không giấu khuyết điểm, phải là một tấm gương mẫu mực về đạo đức cách mạng, phải vì dân vì nước. Thứ sáu, phải cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư. Thứ bảy, phải có tinh thần trách nhiệm cao với công việc, không nên suy bì xem công việc của mình có quan trọng hay không; công việc nào cũng cần thiết đối với cách mạng; khi đã làm việc gì dù gặp khó khăn, trở ngại cũng phải quyết tâm hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thứ tám, phải chấp hành nghiêm kỷ luật và có tinh thần sáng tạo trong thi hành công vụ, có ý chí cầu tiến bộ, luôn luôn phấn đấu trong công việc. Thứ chín, phải có tinh thần thân ái, hợp tác với đồng nghiệp trong thực hiện công việc.
4. Nhiệm vụ, giải pháp tăng cường hơn nữa việc tuyên truyền, giáo dục về văn hóa liêm chính, xây dựng ý thức thực hành đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Rèn luyện về văn hóa liêm chính. Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động phải nhận thức một cách sâu sắc về chữ liêm và chính xem đó là nhiệm vụ thường xuyên, liên tục. Thực hành liêm chính ngay trong quá trình thực hiện vị trí việc làm. Trí luôn liêm, tâm luôn chính làm điễn hình nêu gương cho tập thể.
Rèn luyện về ý thức thực hành đạo đức cách mạng. Nhận thức sâu sắc, toàn diện về vai trò của đạo đức cách mạng đối với người cán bộ, đảng viên hiện nay, thấm nhuần nội dung chuẩn mực và nguyên tắc rèn luyện đối với từng cá nhân. Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động nêu gương sáng về đạo đức cách mạng trong thực thi vị trí việc làm xứng đáng là những gương điển hình tiên tiến cho tập thể noi theo.
Rèn luyện về đạo đức công vụ. Về phía Nhà nước, hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật Việt Nam quy định chặt chẽ những chuẩn mực đạo đức nói chung nhất là đạo đức công vụ để công chức, viên chức và người lao động khi thực thi đúng công vụ. Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động nhận thức sâu sắc, toàn diện về vai trò của đạo đức công vụ. Nêu gương sáng về đạo đức công vụ trong thực thi vị trí việc làm xứng đáng là những điển hình cho tập thể noi theo.
Như vậy, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động nhận thức một cách đúng đắn, toàn diện, sâu sắc và triệt để về văn hóa liêm chính, ý thức thực hành đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ chính là điều kiện tiên quyết cho việc khắc phục một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, tự diễn biến, tự chuyển hóa làm xoáy mòn lòng tin của nhân dân vào Đảng, một trong những nguy cơ của một đảng cầm quyền.
Mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động thực thi một cách nghiêm túc, đồng bộ văn hóa liêm chính, ý thức đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ trong từng vị trí việc làm là tiền đề, điều kiện tiên quyết minh chứng hùng hồn cho vai trò người lãnh đạo, người đày tớ thật trung thành của nhân dân.
Trường Chính trị Bến Tre, mỗi cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức và người lao động nhận thức và hành động đúng đắn văn hóa liêm chính, ý thức đạo đức cách mạng, đạo đức công vụ trong từng vị trí việc làm là điều kiện để từng bước hoàn thiện các tiêu chí xây dựng trường chính trị chuẩn nâng cao chất đào tạo, bồi dưỡng đội ngủ cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt cho tình nhà.
