Công tác nắm bắt, định hướng dư luận xã hội (DLXH) được Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh thực hiện từ năm 2013. Sau 09 năm hoạt động, hệ thống MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên đã phát huy vai trò là cầu nối, là người đại diện của các tầng lớp Nhân dân để phản ánh đến các cấp lãnh đạo những vấn đề mà người dân quan tâm, từ đó củng cố và tăng thêm lòng tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận ngày càng quan tâm, chú trọng đến công tác nắm bắt, định hướng DLXH; công tác DLXH từng bước được đổi mới nội dung, hình thức; chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả; bám sát thực tiễn đời sống xã hội; kịp thời phản ánh những vấn đề bức xúc, nổi cộm phát sinh trong nội bộ và các tầng lớp Nhân dân. Các vấn đề DLXH phản ánh đều được các ngành chức năng tiếp nhận, giải quyết và có phản hồi dư luận.
Thực hiện Kết luận số 100-KL/TW của Ban Bí thư khóa XI về “đổi mới và nâng cao chất lượng công tác điều tra, nắm bắt, nghiên cứu dư luận xã hội”, việc nắm bắt, tập hợp, phản ánh tình hình DLXH được đội ngũ cộng tác viên DLXH thực hiện kịp thời, hiệu quả. Hàng tuần, hàng tháng và khi có vấn đề, vụ việc xảy ra trên tất cả các lĩnh vực gây lo lắng, bức xúc trong Nhân dân, đội ngũ cộng tác viên DLXH các cấp đã nắm bắt, tập hợp, phản ánh kịp thời về Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh để tổng hợp báo cáo cấp có thẩm quyền chỉ đạo giải quyết kịp thời, không để những bức xúc trở thành điểm nóng. Các thông tin về DLXH đa dạng trên nhiều lĩnh vực, gần gũi với đời sống Nhân dân; các cộng tác viên đã có những đề xuất, kiến nghị, giải pháp phù hợp để tham mưu cấp ủy, chính quyền lãnh chỉ đạo có hiệu quả công tác DLXH ở từng địa phương, đơn vị. Đây là kết quả tích cực của công tác DLXH sau khi đội ngũ cộng tác viên DLXH các cấp được thành lập. Khi có Kết luận số 100-KL/TW, công tác DLXH đã có bước chuyển biến rõ rệt.
Ngoài việc nắm, tập hợp, phản ánh DLXH hàng tuần, hàng tháng của đội ngũ cộng tác viên và cán bộ phụ trách công tác DLXH của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp, hàng quý Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh còn tổng hợp tình hình Nhân dân để báo cáo về Mặt trận Trung ương. Với việc đa dạng phương thức nắm DLXH đã góp phần tham mưu kịp thời, có hiệu quả cho cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện tốt công tác lãnh đạo, quản lý, ổn định tình hình chính trị, phát triển kinh tế-xã hội, đảm bảo quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh. Công tác bồi dưỡng, nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ công tác tuyên giáo, công tác DLXH cho đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tuyên giáo của MTTQ luôn được quan tâm, góp phần nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác tuyên giáo, công tác DLXH trong thời gian qua.
Việc thực hiện công tác DLXH trong thời gian qua, có thể rút ra một số bài học kinh nghiệm:
Thứ nhất, sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền trong công tác DLXH giữ vai trò quyết định, là động lực để công tác DLXH được triển khai, thực hiện tốt hơn. Nơi nào có sự quan tâm chỉ đạo sâu sát của cấp ủy, chính quyền địa phương thì công tác DLXH tại địa phương, nơi đó sẽ có chuyển biến tích cực.
Thứ hai, sự tham gia tích cực của cán bộ, đoàn viên, hội viên và Nhân dân, nhất là đội ngũ cán bộ, công chức làm công tác tuyên giáo, báo cáo viên, tuyên truyền viên của MTTQ Việt Nam, các địa phương, đơn vị và sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan, ban, ngành, đoàn thể trong công tác DLXH là yếu tố quan trọng để thực hiện có hiệu quả công tác DLXH; đồng thời gắn công tác DLXH với hoạt động BCĐ 35.
Thứ ba, tinh thần trách nhiệm và trình độ, năng lực về công tác tuyên giáo, công tác DLXH của đội ngũ cán bộ tuyên giáo của Mặt trận được nâng lên góp phần quan trọng vào chất lượng, hiệu quả việc thực hiện công tác DLXH trong thời gian qua.
Thứ tư, để nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác DLXH thích ứng trong tình hình mới, cần vận dụng phương pháp, cách thức phù hợp, đặc biệt là khai thác hiệu quả từ Internet, mạng xã hội. Quan tâm củng cố, kiện toàn, tập huấn nâng cao chất lượng hoạt động của đội ngũ cộng tác viên DLXH. Duy trì họp giao ban DLXH hàng tháng trong hệ thống MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên nhằm làm tốt hơn trong công tác nắm bắt tình hình DLXH.
Thứ năm, cùng với việc triển khai ký kết chương trình phối hợp giữa Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh với ban tuyên giáo cùng cấp và các đoàn thể chính trị-xã hội, giữa Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh với Sở Thông tin và Truyền thông, qua đó gắn kết chặt chẽ giữa công tác thông tin, tuyên truyền với vận động. Công tác DLXH được quan tâm gắn với hoạt động BCĐ 35 các cấp; nắm bắt kịp thời tình hình, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Chủ động phối hợp, huy động các lực lượng, thông qua nhiều kênh, bằng nhiều hình thức khác nhau thường xuyên nắm bắt, phản ánh kịp thời DLXH trên địa bàn.
Thứ sáu, chú trọng đổi mới phương pháp nắm bắt, định hướng DLXH, hiện nay tỷ lệ người dân sử dụng Internet, mạng xã hội rất cao. Vì vậy, Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp tận dụng tối đa hiệu quả từ Internet, mạng xã hội. Các cộng tác viên tăng cường nắm bắt, theo dõi, phản ánh kịp thời diễn biến tình hình tư tưởng, tâm trạng, những đề xuất, kiến nghị của người dân đối với các ngành, các cấp thông qua việc tạo các nhóm trên mạng xã hội (zalo, facebook) để nắm bắt, cung cấp thông tin nhanh chóng kịp thời, hiệu quả.
Khi triển khai thực hiện chủ trương, các công trình, dự án, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đều hướng dẫn nắm DLXH, tình hình trong Nhân dân, hướng dẫn tổ chức lấy ý kiến người dân thông qua các hình thức như: họp dân, phát phiếu thăm dò ý kiến. Các ý kiến chưa thống nhất đã được phân tích, giải thích để người dân hiểu được lợi ích của việc làm đều nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội và phục vụ Nhân dân,… từ đó người dân đồng tình ủng hộ.
Thứ bảy, nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp, các ngành trong việc nắm bắt, xử lý, phản hồi, định hướng DLXH.
Năm 2021 qua công tác nắm DLXH trên địa bàn tỉnh đã có gần 200 vấn đề phản ánh cụ thể (nhất là về các vấn đề môi trường, chế độ chính sách, công tác cải cách hành chính, dịch vụ công, giáo dục, …) liên quan đến các ban, ngành, địa phương trong tỉnh, trong đó trên 70% vấn đề đã được các ban, ngành tỉnh và địa phương giải quyết, phản hồi. Nhiều vấn đề được DLXH quan tâm, phản ánh liên quan đến công tác quản lý, điều hành của lãnh đạo các cấp thông qua báo cáo công tác Mặt trận tham gia xây dựng chính quyền hàng năm được trình tại các kỳ họp của Hội đồng nhân dân và sau các cuộc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh tổng hợp báo cáo về Mặt trận Trung ương.
Bên cạnh những mặt tích cực, công tác nắm DLXH vẫn còn một số tồn tại, hạn chế như: Việc nắm bắt, phản ánh DLXH ở các cấp đôi lúc chưa kịp thời; kỹ năng và phương pháp nắm bắt tình hình DLXH trên Internet, mạng xã hội của đội ngũ cộng tác viên đôi lúc còn những hạn chế nhất định... Tuy nhiên, nhờ sự chủ động trong công tác phối hợp nắm DLXH, đổi mới phương pháp nắm bắt, định hướng DLXH phù hợp với xu hướng cũng như yêu cầu, đòi hỏi từ thực tiễn; đặc biệt là việc quan tâm thực hiện tốt quy trình “nắm bắt, xử lý, phản hồi, định hướng DLXH”... đã giúp cho công tác DLXH trên địa bàn tỉnh đạt được nhiều kết quả tích cực, góp phần quan trọng tham mưu cho cấp ủy, chính quyền các cấp thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị tại địa phương, đơn vị, nhất là trong công tác phòng chống dịch, qua đó được người dân ghi nhận, đánh giá cao.
Các cơ quan, đơn vị và các địa phương ngày càng quan tâm, tích cực hơn trong công tác phối hợp, giải quyết, phản hồi những vấn đề mà DLXH phản ánh, kịp thời khắc phục, chấn chỉnh những hạn chế, yếu kém, giúp công tác lãnh, chỉ đạo, điều hành phát triển kinh tế-xã hội, công tác an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh được tốt hơn; ổn định tư tưởng, tạo sự đồng thuận cao trong Nhân dân.
