BHXH, BHYT là hai chính sách quan trọng, trụ cột chính của hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội. Thời gian qua, mặc dù các ngành các cấp thực hiện rất nhiều giải pháp tuyên truyền người dân tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện nhưng thực tế vẫn còn một bộ phận người dân chưa tích cực tham gia BHYT hộ gia đình, BHXH tự nguyện.
Với sự ra đời của Chỉ thị số 13-CT/TU, ngày 23/02/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình trên địa bàn tỉnh; các văn bản của Ban Chỉ đạo chính sách bảo hiểm xã hội BHXH, BHYT của tỉnh. Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh cụ thể hóa triển khai tuyên truyền, vận động cán bộ, đoàn viên, hội viên và Nhân dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận vận động nguồn lực trong và ngoài tỉnh hỗ trợ mua thẻ BHYT cho hộ cận nghèo.
Gắn với thực hiện các phong trào, các cuộc vận động, nhất là Cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng NTM, đô thị văn minh”, phối hợp tuyên truyền đến cán bộ, đoàn viên, hội viên và Nhân dân các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT, nhất là BHXH tự nguyện và BHYT hộ gia đình. Vận động người dân tích cực tham gia thực hiện chính sách, pháp luật về BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình nhằm phát triển số người tham gia BHXH, BHYT và thực hiện tốt chính sách ASXH trên địa bàn tỉnh.
Song song đó, thực hiện Chương trình phối hợp về truyền thông BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh Bến Tre năm 2023; Ban Thường trực Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh và BHXH tỉnh Bến Tre xây dựng kế hoạch phối hợp tổ chức Hội nghị cộng tác viên truyền thông chính sách BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình nhằm nâng cao nhận thức, phát huy vai trò, trách nhiệm của Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp và các tổ chức thành viên trong công tác truyền thông các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT; đồng thời, giúp cho cán bộ Ủy ban MTTQ Việt Nam các cấp nắm chắc, hiểu sâu về chính sách pháp luật BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình từ đó góp phần hỗ trợ công tác truyền thông trên địa bàn tỉnh.
Hội nghị tổng kết năm 2023, triển khai nhiệm vụ BHXH, BHYT năm 2024
Phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền gương người tốt, việc tốt trong thực hiện chính sách, pháp luật BHXH, BHYT. Tuyên truyền vai trò, ý nghĩa, giá trị nhân văn của chính sách BHXH, BHYT và quyền lợi của người tham gia; BHXH tự nguyện là chính sách ưu việt và đầy tính nhân văn của Đảng và Nhà nước cho những người lao động tự do được tham gia và hưởng chế độ lương hưu hàng tháng, được chăm sóc sức khỏe khi hết tuổi lao động, giúp bảo đảm thu nhập, ổn định cuộc sống cho mỗi người, chủ động với cuộc sống của mình, không phụ thuộc con cái; tham gia BHYT hộ gia đình để được chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình, giảm gánh nặng về chi phí khi bị ốm đau, bệnh tật, nhất là chẳng may mắc các bệnh hiểm nghèo.
Căn cứ Công văn số 111-CV/TU ngày 08/9/2021 của Thường trực Tỉnh ủy về việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp, trong đó giao Đảng đoàn MTTQ Việt Nam tỉnh chỉ đạo Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh làm đầu mối tiếp nhận nguồn kinh phí vận động hỗ trợ mua thẻ BHYT cho hộ cận nghèo.
Tiến sĩ Dương Văn Thắng, Giám đốc BHXH tỉnh báo cáo kết quả thực hiện nhiệm vụ năm 2023 ngành BHXH
Năm 2023, thông qua việc vận động ủng hộ Quỹ “Vì người nghèo” kết hợp với các nguồn vận động khác, MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh đã hỗ trợ mua 6.931 thẻ BHYT cho hộ cận nghèo với kinh phí 1,620 tỷ đồng. Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tiếp nhận kinh phí ủng hộ của 05 đơn vị thông qua Quỹ “Vì người nghèo” tỉnh với số tiền là 1.309.052.105 đồng. Từ năm 2021 đến nay, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh đã tiếp nhận kinh phí ủng hộ mua BHYT cho hộ cận nghèo thông qua Quỹ “Vì người nghèo” tỉnh, với tổng số tiền là 7.581.849.705 đồng.
Đ/c Trần Ngọc Tam, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng BCĐ thực hiện chính sách BHXH, BHYT chỉ đạo tại hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2024
Trong thời gian qua bằng nhiều hình thức, MTTQ Việt Nam các cấp trong tỉnh đã tích cực tuyên truyền, vận động người dân tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình; tăng cường vận động nguồn lực để hỗ trợ chăm lo BHYT cho hộ cận nghèo. Tuy nhiên, một bộ phận người dân vẫn chưa “mặn mà” với việc tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình, đa số người lao động ở lĩnh vực phi chính thức - là đối tượng tập trung vận động tham gia BHXH tự nguyện thường có công việc bấp bênh, không ổn định, khó tiếp cận chính sách về BHXH. Thu nhập của đa số lao động ở mức thấp, thiếu ổn định, nên chưa có điều kiện quan tâm đến BHXH. Mặt khác do tình hình dịch bệnh Covid-19 kéo dài đã ảnh hưởng đến việc sản suất, kinh doanh của các công ty, doanh nghiệp cũng như đời sống của người dân, từ đó việc vận động họ ủng hộ kinh phí hỗ trợ mua BHYT cho hộ cận nghèo có phần hạn chế.
Vấn đề đặt ra ở đây đó là, một trong những nguyên nhân chủ yếu làm cho người thuộc hộ gia đình cận nghèo chưa “mặn mà” với BHYT là do điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn; nhiều đối tượng cận nghèo chỉ chấp nhận mua thẻ BHYT khi bị đau ốm hoặc bệnh nặng phải nhập viện dài ngày. Và với những thẻ BHYT mua mang tính “đối phó” như thế, người bệnh chỉ có thể hưởng được những dịch vụ y tế thông thường, khó tiếp cận được các quyền lợi về dịch vụ kỹ thuật cao.
+ Cùng với đó, chất lượng phục vụ tại các cơ sở y tế địa phương, đặc biệt là tuyến xã chưa bảo đảm do đội ngũ y bác sĩ khá mỏng, phải kiêm nhiệm nhiều việc; hay sự chậm trễ trong công tác điều tra thông tin hộ cận nghèo từ chính quyền địa phương... cũng là những “rào cản” khiến người dân nói chung và đối tượng cận nghèo nói riêng chưa “mặn mà” với BHYT.
+ Công khám chữa bệnh của các đoàn từ thiện: Các đoàn y, bác sĩ từ TP.Hồ Chí Minh đến các địa phương trong tỉnh để khám bệnh và cấp thuốc miễn phí cho người dân thuộc hộ nghèo, cận nghèo, gia đình chính sách, mỗi đợt như vậy chỉ cấp thuốc uống từ 5 - 7 ngày, cao nhất 10 ngày, trong khi đó có nhiều hộ đã được Nhà nước hỗ trợ thẻ BHYT. Vì thế, có những đợt khám bệnh ở một số địa phương chỉ đạt 70 - 80% trong danh sách được duyệt, thậm chí vài năm gần đây các đoàn tổ chức khám bệnh kèm theo phát quà thì họ mới đi nhiều hơn. Đây là vấn đề mà các ngành các cấp cần quan tâm.
Từ thực tế trên, việc vận động tài trợ khám bệnh cấp thuốc miễn phí sang tập trung ủng hộ tiền hỗ trợ mua thẻ BHYT trao tặng cho đối tượng thuộc hộ cận nghèo được triển khai thực hiện và được các nhà tài trợ ủng hộ.
Ngay sau khi triển khai, chương trình này đã đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của các hộ cận nghèo, được các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp nhiệt tình ủng hộ. Các ngành có liên quan như Hội Chữ thập đỏ, Hội Bảo trợ bệnh nhân nghèo, Hội NNCĐDC/Dioxin phát động, tập trung vận động các nhà hảo tâm, các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh, qua đó phân tích ý nghĩa, tác dụng của việc mua thẻ BHYT tặng cho hộ cận nghèo được các nhà tài trợ sẵn sàng, nhiệt tình ủng hộ.
* Phương hướng tới:
Việc thực hiện chính sách BHYT cho người cận nghèo không những là bước tiến đáng kể, góp phần bảo đảm an sinh xã hội. Đặc biệt, trong điều kiện giá viện phí, dịch vụ ngày càng cao như hiện nay, nếu không tham gia BHYT, chất lượng cuộc sống của người cận nghèo chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng lớn. Việc người cận nghèo không tham gia BHYT chẳng những sẽ ảnh hưởng đến chính bản thân họ, mà còn ảnh hưởng đến lộ trình thực hiện BHYT toàn dân trên địa bàn tỉnh của chúng ta.
Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, nhất là đài truyền thanh các địa phương tích cực tuyên truyền, nâng cao sự hiểu biết của Nhân dân về chính sách BHYT; đồng thời phối hợp thực hiện bảo đảm tốt quyền lợi khám, chữa bệnh cho người có thẻ BHYT thuộc hộ cận nghèo.
Tuy nhiên, để chính sách BHYT thực sự đến được với người dân hộ cận nghèo, ngoài sự nỗ lực của ngành Bảo hiểm xã hội tỉnh là chính, MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên của Mặt trận các cấp trong tỉnh tiếp tục phối hợp tuyên truyền chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về BHXH, BHYT, giúp người dân hiểu rõ hơn về quyền lợi, nghĩa vụ của mình khi tham gia BHYT; tập trung tuyên truyền vai trò, ý nghĩa, giá trị, lợi ích khi tham gia BHXH tự nguyện, BHYT hộ gia đình nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên, đoàn viên, hội viên và Nhân dân trong việc chấp hành chính sách, pháp luật BHXH, BHYT. Tiếp tục phối hợp với các tổ chức thành viên của Mặt trận vận động các tổ chức, cá nhân trong và ngoài tỉnh ủng hộ nguồn lực mua thẻ BHYT cho hộ cận nghèo.
Để thực hiện được các mục tiêu trên, hệ thống MTTQ Việt Nam, cơ quan BHXH tỉnh cùng các ban, ngành cần đẩy mạnh công tác vận động thông qua việc tổ chức tuyên truyền sâu rộng đến các đối tượng người cận nghèo và nâng cao trách nhiệm lãnh đạo của các tổ chức Đảng, chính quyền, các tổ chức chính trị xã hội ở cơ sở về BHYT. Hơn nữa, người có thẻ BHYT cũng cần được hướng dẫn, tiếp cận với các dịch vụ y tế thích hợp... Các cơ quan liên ngành nên chủ động đưa ra các biện pháp thực hiện phù hợp với đặc thù từng địa phương để số người cận nghèo có cơ hội thụ hưởng chính sách BHYT trong năm 2024 và những năm tiếp theo.
Công tác vận động hỗ trợ mua thẻ BHYT cho người hộ cận nghèo là một cách làm đầy tính nhân văn, nhân đạo, đáp ứng nhu cầu thiết thực cho những người đang gặp khó khăn trong cuộc sống, góp phần thực hiện có hiệu quả chính sách an sinh xã hội của địa phương. Đây là nhiệm vụ chung của cả hệ thống chính trị chứ không chỉ là nhiệm vụ của ngành BHXH hay của MTTQ Việt Nam.
